Özellikle Kur'an-ı Kerim ayetleri üzerinde gerçekleştirilen bir düşünme biçimi olan tedebbür, Kur'an'ın lafzını okuyup hemencecik geçmek yerine, her bir ayetin ne anlama geldiğini, hayata nasıl bir yön vermek istediğini ve bu ilahi mesajın sonuçlarını akıl ve kalp süzgecinden geçirme olayıdır. Tedebbür sonuç odaklıdır, derinliklidir, pratiktir.

Tedebbürlü hayat anlık bir hevesle değil, bir yaşam biçimi olarak benimsenmesi gereken bir yolculuktur. Bu hayat tarzı, kişiyi daha bilgece kararlar almaya ve daha huzurlu bir zihin yapısına kavuşmaya yönlendirir. Hız ve sürekli meşguliyet, tedebbürün en büyük düşmanıdır.

Kur'an-i bir terim olan "tedebbür" Arapça' da: Bir şeyi, özelliklede Kur'an ayetlerini derinlemesine düşünmek, anlamak, sonuçlarını değerlendirmek ve ibret almak amacıyla yapılan zihinsel ve kalbî çaba.gibi anlamlara gelen bir kavramdır.

Tedebbür, en yalın anlamıyla; "bir işin sonunu düşünerek hareket etmek, derinlemesine düşünmek, ardındaki hikmeti anlamaya, kavramaya çalışmak demektir.

Tedebbür, genellikle Kur'an-ı Kerim'i anlama çabasıyla ilişkilendirilse de aslında hayatın her alanına uygulanabilecek bir düşünme ve yaşama biçimidir. Sadece görmekle kalmayıp, görünenin ardındaki manayı idrak etmek, insanın duyduklarının ötesinde yaşadıklarından ibret alma sanatıdır.

Hayatın tamamında geçerli bir davranış haline gelmesi gereken tedebbür; Bir şeyi anlamaya yönelik zihinsel ve kalbi bir derinliktir, farkındalıktır ve sorumluluk kuşanmaktır.

Özellikle Kur'an-ı Kerim ayetleri üzerinde gerçekleştirilen bir düşünme biçimi olan tedebbür, Kur'an'ın lafzını okuyup hemencecik geçmek yerine, her bir ayetin ne anlama geldiğini, hayata nasıl bir yön vermek istediğini ve bu ilahi mesajın sonuçlarını akıl ve kalp süzgecinden geçirme olayıdır. Tedebbür sonuç odaklıdır, derinliklidir, pratiktir. Yüce kitabımızda:

"Onlar Kur'an'ı iyice tedebbür etmiyorlar mı/düşünmüyorlar mı? Yoksa kalplerinin üstünde kilit mi var?" (Muhammed, 47, 24) buyruluyor.

Bu ayet, sadece Kur'an'ı okumanın değil, Kur'an'ı anlamaya çalışmanın, ayetleri derinlemesine düşünmenin önemine işaret ediyor. Kur'an okuyan okuduğu ayetin manasını iyice düşünmeli, farkında olmalı. Mesela; Allah'ın rahmetiyle, cennete girmekle ilgili ayetleri okuyunca adeta ağzımız kulağımıza varmalı, sanki cennete girmeye hak kazanmışız gibi sevinmeliyiz. Azapla ilgili ayetleri okuyunca ürpermeli, üzülmeli, inzar/uyarı ayetlerini okuyunca da Allah'ın azabından, cehennemden kurtulmak için Allah'a sığınmalı, Allah'a yakarmalıyız.

"Bu Kur'an, yolun en doğrusuna iletir; güzel işler yapan müminlere de büyük bir ödülü hak ettiklerini müjdeler." (İsra, 17/9) ayeti konuyu özetlemektedir