Sayı : 496   **
Ribat Dergisi Aralık 2016

Eğitim

Asuman Düzgün

Çocuk ve Oyun

  • 06 Ocak 2021
  • 1027 Görüntülenme
  • 457. Sayı / 2021 Ocak



Oyun; çocukların dili, oyuncaklar ise onların kelimeleridir. Bu konuyla ilgili olarak, çocukların gelişim düzeylerine uygun oyuncakların seçilmesine özen gösterilmelidir. Bir oyuncağın çocuğun ihtiyaçlarını karşılayarak onun gelişim dönem özelliklerine hizmet etmesi, o oyuncağın yararlılığını gösterir. Burada çok pahalı oyuncaklardan ziyade, çocuğun gelişim alanlarına hizmet eden ve onun sağlığına zarar vermeyen oyuncakların tercih edilmesi önemli duruyor.

 

Çocukla kaliteli zaman geçirmenin en etkili yolu, onunla oyun oynamaktır. Çocuğumuzla vakit geçirirken onunla oyun oynamamız, onu daha yakından tanımamızı sağlayacaktır. Çocuklar oyun esnasında, her türlü duygu ve düşüncelerini çok rahat bir şekilde ifade edebilirler. Burada Efendimizin, "Çocukla çocuklaşın." buyruklarını da hatırlayarak çocuklarımızla oyun vasıtasıyla bağ kurabiliriz.

 

Çocukluk yıllarımıza doğru zihinsel bir seyahate çıktığımızda ilk hatırımıza gelen, o dönemde oynadığımız oyunlar ve oyun arkadaşlarımız olur. Ve yine çocukluğunu doyasıya yaşayanlar dediğimizde ise, hayatının o yıllarında gönlünce oyun oynayan ve bu konuda engellenmeyen çocuklar gelir hayalimize. Çünkü elinden oyunu alınmış bir çocuk, gelişimi yarım kalmış bir çocuktur.

Çocuk için oyunun anlamı çok zengindir. Oyun; çocuğu eğiten, eğlendiren hayatî bir unsur, aynı zamanda onun gelişiminin vazgeçilmez bir parçasıdır. Ya da Montaine'nin dediği gibi oyun, "çocukların en gerçek uğraşları" da diyebiliriz. Bir ayağı hayal, bir ayağı gerçek dünyada olan oyuna hayatın bir simülasyonu gözüyle de bakabiliriz. Çünkü çocukluk neşesinin katığı olan oyun, çocuğu en yalın haliyle içine çekip, onu orada değiştirip dönüştürerek hayata hazırlar.

Biz yetişkinler için oyun, vakit geçirmek ve eğlenme amacı taşısa da çocuk için oyun temel bir gereksinimdir. Garry Landreth; "Kuşlar uçar, balıklar yüzer, çocuklar oyun oynar." Diyerek oyunun çocuk gelişimi için fıtrî bir ihtiyaç olduğunu ifade eder. İmam-ı Gazâlî ise, çocuğun eğitiminde oyunun önemli bir yeri olduğunu söyler. Ona göre oyun, çocuğu dinlendirir, belleğini yeniler ve öğrenme gücünü arttırır.

Çocuk hayata karşı merak duygusunu oyun üzerinden doyurmaya çalışır. Merak duygusuysa çocuğu geliştiren bir durum. Yine oyun sayesinde çocuk, hayatı prova ederek kendisine göre yeni çıkarımlar oluşturur. Böylece hiç kimsenin ona öğretemeyeceği şeyleri, oyun içerisinde deneyimleyerek öğrenir ve yaratıcılık yönünü geliştirir. Birikmiş enerjisini, herkesçe kabul gören bir yolla boşaltma imkânı bulur. Ayrıca, çocuğun içinde var olan saldırganlık dürtüsünün boşalmasına da yardımcı olur.

Oyun çocuğun bedensel, zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimlerine de katkı sağlar. Çocuğun koşması, atlaması, zıplaması, el-kol ve bacak kaslarının çalışması onun bedensel gelişimini destekler ve ona çeviklik kazandırır. Yine çocuk oyunla, araştırma ve plan yaparak birtakım hipotezleri ve taktikleri dener. Böylece oyun, çocuğun öğrenimini kamçılayan zihinsel bir süreç olur. Bu konuda oyuna çocuğun zihinsel antrenmanı da diyebiliriz. Oyun aynı zamanda, çocukların birbirleriyle tanışıp kaynaşmalarını sağlayan ortak bir iletişim dilidir. Çocuk oyun kanalı ile işbirliği yapma, kurallara uyma, paylaşma, başkalarının hakkına saygı gösterme ve yardımlaşma gibi sosyal becerileri öğrenir.

Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız

457. Sayı Ocak 2021