Sayı : 504   **
Ribat Dergisi Aralık 2016

Yaşama(ya) Dair

Kadir Demirlenk

Kulluk Eylemi Olarak "Tevhid"

  • 07 Ağustos 2021
  • 899 Görüntülenme
  • 464. Sayı / 2021 Ağustos



Tevhidin simge ve sembol hali“la ilahe illallah”“Allah'tan başka ilah yoktur” ifadesidir. Bu tevhid kelimesi; Allah'ın dışındaki ilahlık iddiasında bulunan bütün sahte ilahları reddetmekle başlar ve ilahın yalnızca Allah olduğunu ilan ve ispatla tamam olur.

 

Allah zatına ait bu özelliklerle kendini yaratılmışlardan ayırmıştır. Bazılarının tecellileri yaratılmışlarda görülse de bunlar Allah'ın sıfatları gibi sonsuz değil, sınırlı özelliklerdir. Sıfatlara Kur’an’da bildirildiği şekilde inanmak, onlarla ilgili yanlış te’vil ve yorumlara gitmemek gerek. Çünkü sıfatlar, nasların bildirdiği kadarıyla bilinebilir ve Rabbimiz bunlarla bilinir. Bunların künhüne vakıf olmak beşerin idraki dışındadır.

 

Rabbimiz katında hak din olan İslam'ın en temel esası tevhiddir. Hz. Adem'den Hz. Muhammed(sav)e kadar bütün peygamberlerin daveti tevhidedir ve bütün peygamberlerin mücadeleleri de tevhid mücadelesidir.“Senden önce hiçbir peygamber göndermedik ki ona, Benden başka ilâh yoktur, şu halde bana kulluk edin, diye vahyetmiş olmayalım.” (Enbiya, 21/25) Ancak insanlar zamanla bu davetten yüz çevirmişler, tevhid temelli dinlerini tahrif ederek, tevhid prensiplerinden uzaklaşmışlar, inançlarına şirk karıştırmışlardır. “İnsanlar bir tek ümmet idi. Sonra Allah, müjdeciler ve uyarıcılar olarak peygamberleri gönderdi; onlar aracılığı ile anlaşmazlığa düştükleri konularda insanlar arasında hüküm vermek için gerçeği içeren kitabı indirdi...” (Bakara, 2/213) “Ümmet” bir din üzerinde birleşen topluluk, demektir. (Bkz.Taberî, II, 335; ayrıca bkz. Bakara, 2/134) Ayetteki ümmet kelimesinin aralarında ortak inanç ve değerlerin bulunduğu, birlik ve beraberlik içinde yaşayan bireylerden oluşan topluluğu ifade ettiği anlaşılmaktadır.

Kur'an'da tevhid konusu zıddı olan şirk ile birlikte bütün boyutlarıyla ele alınır. Fatiha suresi ile tevhid esaslı başlayan bu mesaj; dünya ve ahiretin tek Rabb'inin ve sahibinin Allah olduğu ilan edilir.“Hamd, Âlemlerin Rabbi, Rahman, Rahîm, hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah'a mahsustur. (Allah’ım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz. Bizi doğru yola, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil.” (Fatiha, 1/1-7)

Kur’an’ın son üç suresinden biri olan İhlas suresi ile vahdaniyete dikkat çekilerek Allah’ın tek bir ilah olduğu, hiçbir şeye muhtaç olmadığı, hiç bir şeyin onun dengi olmadığı bildirilir.“De ki: O, Allah'tır, bir tektir. Allah Samed'dir. (Her şey O'na muhtaçtır, o, hiçbir şeye muhtaç değildir. Ondan çocuk olmamıştır (Kimsenin babası değildir). Kendisi de doğmamıştır (kimsenin çocuğu değildir). Hiçbir şey O'na denk ve benzer değildir.” (İhlas, 112/1-4)

Muavvizeteyn (felak ve nas) sureleri ile sığınılacak, yönelinecek tek ilahın Allah olduğuna vurgu yapılır.“De ki: Yarattığı şeylerin kötülüğünden, karanlığı çöktüğü zaman gecenin kötülüğünden, düğümlere üfleyenlerin kötülüğünden, haset ettiği zaman hasetçinin kötülüğünden, sabah aydınlığının Rabbine sığınırım.”(Felak, 113/1-5) “De ki: Cinlerden ve insanlardan; insanların kalplerine vesvese veren sinsi vesvesecinin kötülüğünden, insanların Rabbine, insanların Melik'ine, insanların İlah'ına sığınırım.”(Nas, 114/1-6)

 

Tevhidin simge ve sembol hali“la ilahe illallah”“Allah'tan başka ilah yoktur” ifadesidir. Bu tevhid kelimesi; Allah'ın dışındaki ilahlık iddiasında bulunan bütün sahte ilahları reddetmekle başlar ve ilahın yalnızca Allah olduğunu ilan ve ispatla tamam olur. Kur'an'da “la ilahe illallah” “la ilahe illa hü” “la ilahe illa ente” “la ilahe illa ene” “vema min ilahin illallah” ve “ilahüküm ilahün vahid” formatında yaklaşık 80 ayette bu husus net bir şekilde ifade edilir, tevhid ispat edilir.

Mabudunuz tek ilâh olan Allah’tır; O’ndan başka ilâh yoktur; O rahmandır, rahîmdir.” (Bakara, 2/163)İşte bu Allah sizin rabbinizdir. O’ndan başka tanrı yoktur. O her şeyin yaratıcısıdır. Öyleyse O’na kulluk edin, O her şeye vekildir (Güvenilip dayanılacak tek varlık O’dur).” (Enam, 6/102) “Senden başka hiçbir tanrı yoktur. Seni tenzih ederim. Gerçekten ben kötü işler yapmışım! diyerek yalvardı.” (Enbiya, 21/87) “ Kuşkusuz ben, yalnız ben Allah’ım. Benden başka tanrı yoktur. O halde bana kulluk et, beni hatırında tutmak için namazı kıl.” (Taha, 20/14)

Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız

464. Sayı Ağustos 2021