Emsalü'l-Kur'an
Yaratıkların en şereflisi olan bir insanın, soluyan köpeklere benzetilmesi basit bir şey değildir. Onun için diyoruz ki, kibir ve hevâsının kurbanı olan herkes Bel’am’dır ve ayetlerde söz konusu edilen kişidir. Bu nedenle insan, ilmine, konumuna, variyetine, bir kısım meziyetlerine güvenmemelidir. Zira insanlık tarihi, ilmiyle, makamıyla, variyetiyle, pek çok meziyetleriyle kaybeden insan örnekleriyle doludur.
Allah’ın ayetlerinden sıyrılıp şeytanın peşine takılan kimse elbette bu durumlara müstehak olacaktır. Oysa Allah’ın ayetleri, insanın ruhuna, selim aklına, fıtratına, dünya ve ahiret mutluluğuna uygun olandır. Şeytanın çağrıları ise tamamen bunların aleyhine ve zararınadır. Tabi ki dünyevileşen kimselerin bunu fark etmesi oldukça zordur. Dünyevîleşmek ilim sahiplerini bile bu korkunç akıbetlere düşürürse, dünyevîleşen cahillerin durumu çok daha vahim olacaktır!
وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِي آتَيْنَاهُ آيَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنْ الْغَاوِينَ
وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَثْ ذَلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَاقْصُصْ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ
سَاءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَأَنفُسَهُمْ كَانُوا يَظْلِمُونَ
“Onlara, şeytanın peşine taktığı ve kendisine verdiğimiz ayetlerden sıyrılarak azgınlıklardan olan kişinin olayını anlat. Dileseydik, onu ayetlerimizle üstün kılardık; fakat o, dünyaya meyletti ve hevesine uydu. Onun durumu, üstüne varsan da kendi haline bıraksan da, dilini sarkıtıp soluyan köpeğin durumu gibidir. İşte ayetlerimizi yalan sayan kimselerin hali böyledir. Sen onlara bu kıssayı anlat, belki üzerinde düşünürler. Ayetlerimizi yalan sayan, kendine zulmeden toplum ne kötü bir misaldir!” (A’râf, 7/175-177)
Hayatın içerisinden seçilmiÅŸ bir Kur’an misali daha. Sahibinin arkasından gayesizce yahut azıcık bir dünyalık için koÅŸturup durmuÅŸ, sonuçta yorgun düÅŸmüÅŸ bir halde soluyup duran bir köpek. Yorgun düÅŸmesi bir yana, bir karış dilini dışarı çıkarmış ve soluyup durmakta. NahoÅŸ bir görüntü, nahoÅŸ bir ses… Ä°ÅŸte ayetler böyle bir köpeÄŸe benzeyen kiÅŸileri anlatıyor ve bunların ibretlik manzaralarının anlatılmasını istiyor:
“Kendisine ayetlerimizi verdiÄŸimiz kimsenin acınacak halini anlat.” (A’râf, 7/175) Anlat ki herkes bundan ders alsın. O kiÅŸinin anlayacak aklını Biz verdik. Hikmete dayalı doÄŸru bilgiler de Bizim. Zira yeryüzünde batıldan önce hak vardı. Yüce Yaratıcı, yarattığı insanı başıboÅŸ bırakmamış; ilk insan Hz. Âdem ÅŸahsında eÅŸyanın tüm isimlerini öÄŸreterek insanlığı eÄŸitmiÅŸ, bilmediklerini öÄŸretmiÅŸti. Ondan sonra da hep Peygamberler gelmiÅŸ, insanlığa hikmet ve ilahî hükümleri getirmiÅŸti. Dolayısıyla kime ilim ve hikmetten bir pay verilmiÅŸse bu, Yüce Yaratıcının lütfüdür. Nimet ise ÅŸükrü gerektirir. Åžükür ise, nimetin asıl sahibinin ölçüleri doÄŸrultusunda kullanmakla gerçekleÅŸecektir.
Akıllı insana düÅŸen, Peygamberler vasıtasıyla insana bahÅŸedilen bu ilim ve hikmeti öÄŸrenip onu, hakkın hizmetinde kullanmaktır. Tarih boyunca ilmiyle amel eden nice insan, ilmiyle yükselip cennetlikler arasına katılırken; nicesi de sahip olduÄŸu ilmin ya gereÄŸini yerine getirmemiÅŸ, ya da onu yanlış yerlerde kullanmış ve sonuçta kaybedenlerden olmuÅŸtur. Böyleleri insanlığından çıkmış ve kelpler seviyesine inmiÅŸtir.
Gayesiz koÅŸuÅŸturmasıyla yorgun düÅŸüp soluyan köpek. Evet, ilim sahibi kiÅŸi de çalışmış ve yorulmuÅŸtur. Ama ilim elde etmedeki asıl gaye olan, ilmini hak yolda kullanıp Rabbin Rızasını kazanma hedefinden sapmış; ilmiyle Rabbe uyacağına heva ve arzularının peÅŸinde ÅŸeytana râm olmuÅŸtur.
Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız
