ER-RAGIÎB; YARATIKLARININ HER HÂLİNDEN HABER ALAN, BİLEN, MURAKABE EDEN, KORUYAN, YARATIKLARINDAN HİÇ GÂFİL OLMAYANDIR. KULLARININ İYİ VEYA KÖTÜ AMELLERİNİ GÖZETLEYEN, HİÇBİR ŞEY KENDİSİNE GİZLİ KALMAYAN VE O’NUN KONTROLÜ DIŞINDA HİÇBİR ŞEYİN OLMADIĞI TEK VARLIKTIR.

RAGIÎB İSMİNİN KULDAKİ TECELLİSİ, ONUN BÜTÜN DAVRANIŞLARININ SÜREKLİ BİÇİMDE ALLAH TARAFINDAN GÖZETLENDİĞİNİN BİLİNCİNİ TAŞIMASIDIR. BU ÇİZGİ ÜZERİNDE YÜRÜYEN KUL, İSTİKAMETTEN AYRILMAMAYA ÖZEN GÖSTERİR.

اَلرَّقِيبُ

ER-RAGIÎB: Gözetmek, kontrol etmek; beklemek, intizar etmek, bir şeyi koruyup muhafaza etmek, sakınmak, göz önüne almak, riayet etmek anlamlarındaki “r-g-b (rugûb, ragâbet)” kökünden türeyen “Ragıîb” kelimesi gözetleyip kontrol eden, murakıb, bekçi, koruyucu demektir.

Er-Ragıîb; İnsanların bütün hallerini, yaptıklarını, davranışlarını, sözlerini görüp gözetleyendir.

Zeccâc (ra)’e göre Ragıîb: “Koruyup gözetleyendir. Öyle ki, hiçbir şey O’nda kaybolmaz.” (Esmâ ve’s-Sıfat, Beyhakî, s.77 - Esmâ-ül-Hüsnâ, Heyet, s.176)

Meşhur Cibrîl hadisinde Cebrâîl (as) Rasûlullah (sav)’e: “İhsan nedir?” diye sorunca Nebî (sav): “Allah’ı görüyor gibi ibadet etmendir. Her ne kadar sen O’nu göremiyorsan da O, seni görmektedir.” (Buhârî, “Îman”, 37 (47) / Müslîm, “Îman”, 1 (8)

Er-Ragıîb; Yaratıklarının her hâlinden haber alan, bilen, murakabe eden, koruyan, yaratıklarından hiç gâfil olmayandır.

Er-Ragıîb; Kullarının iyi veya kötü amellerini gözetleyen, hiçbir şey kendisine gizli kalmayan ve O’nun kontrolü dışında hiçbir şeyin olmadığı tek varlıktır.

Fahreddin er-Razî’ye göre Ragıîb: “Gizlilikleri ve sırları bilen, görendir. O, her şeyi bilen ve görendir. Hiçbir söz ve gizli konuşma O’na gizli değildir.” (Şerhu’l-Esmâi’l-Hüsnâ, Fahreddin er-Râzî, s.267 - Esmâ-ül-Hüsnâ, Heyet, s.176)

“Allah-ü Teâlâ Kur’an-ı Kerim’de, bütün insanları kendisine kulluk etmeleri için yarattığını, onların asla başıboş bırakılmayacaklarını bildirir. Allah (cc)’nün kullarını hatalardan, yanlış yollara sapmaktan korumak için sürekli gözetmesi, bütün söz ve davranışlarını, hatta akıllarından geçirdikleri şeyleri ve niyetlerini her an eksiksiz bilmesi, O’nun er-Ragıîb isminin bir eseridir.” (Esmâü’l-Hüsnâ, Prof. Dr. Ramazan ALTINTAŞ, s.207)

Kurtubî’ye göre Ragıîb: “Allah, unutmasının mümkün olmadığı mutlak ilmiyle bütün varlıkları gözetleyip denetleyendir. Allah, görülenleri, uyku ve uyuklamanın tutmadığı gözleriyle görüp denetler. İşitilenleri, her hareket ve sözü işiten kulakları ile işitip denetler. Bu gözetleyici ve denetleyici sıfatları ile Yüce Allah, bütün varlıkları küllî ve cüz’î (bütün ve parça, ayrıntılı) olarak gözetler. Göklerde, yerde ve ikisi arasında bulunan bütün gizlilikleri ve sırları bu sıfatlarıyla denetler. Hiçbir şey O’na gizli değildir. Her şey O’nun gözetleme ve denetleme sıfatının altındadır. Bu açıdan bütün varlıklar O’nun için aynıdır. Allah, gözetlenenlerin bütün durumlarını gören ve gözetleyen, onları bütün ve ayrıntılı olarak koruyan, her hareket ve davranışlarını sayıp kayda geçirendir. Bütün bunlar O’nun ilim ve müşahede sıfatıyla gerçekleşir. İşte gerçek bilgi ve idrak budur.” (El-Esnâ fî Şerhi Esmâi’l-llâhi’l-Hüsnâ, İmam Kurtubî, c.1, s.402 - Esmâ-ül-Hüsnâ, Heyet, s.176-177)