Esma-ül Hüsna
Hikmet kökünden türemiş olan el-Hakîm ismi, bütün emir ve işleri yerli yerine koymak, bir işi en uygun bir şekilde yapmak veya insanlara zararlı olan bir şeyi yasaklamak, herhangi bir yanlışı önlemek, taraf tutma arzusunu ve zulmü engellemek, bir işi bilerek muhkem, sağlam, eksiksiz ve kusursuz bir şekilde yapmak anlamlarına gelmektedir.
EL-HAKÎM: Sözlükte “iyileştirmek amacıyla menetmek/yanlışlığı önlemek, düzeltmek, hükmetmek, (hâkim olmak, hikmetli olmak, yönetmek, dönmek ve sağlam yapmak)” (Esma-i Hüsna, Doç. Dr. İsmail KARAGÖZ, s.243) “anlamlarına gelen “h-k-m” masdarından sıfat olup “hüküm ve hikmet sahibi” demektir.” (T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, c.21, s.181)
El-Hakîm; “Bilge, işleri sağlam yapan ve doğru görüşe sahip olan anlamlarına geldiği gibi, fâil vezninde fâil olarak “yargıç” anlamında da kullanılır. Ayrıca eşyayı layık olduğu yere yerleştiren, sanatın inceliklerine, estetiğine dikkat ederek bir işi sağlam yapan demektir.”( Mu’cemü’l-Mekâyisı’l-Lügat, Ebu’l-Hasen Ahmed İbn Fâris, c.2, s.91 - Esmâü’l-Hüsnâ, Prof. Dr. Ramazan ALTINTAŞ, s.219)
El-Hakîm; “Her işi, her hükmü, her emir ve yasağı hikmetli, doğru, isabetli ve bir amaca yönelik olan, yaratıkları mükemmel ve sağlam bir şekilde var eden, onları iyi bilen anlamlarına gelir.”( Esma-i Hüsna, Doç. Dr. İsmail KARAGÖZ, s.244)
İmam Gazâlî (ra)’e göre El-Hakîm: “Hikmet sahibi, demektir. Hikmet ise varlıkların en yücesini, ilimlerin en faziletlisi ile ile bilmek, demektir. Varlıkların en yücesi ise şânı yüce olan Allah’tır.” (Esmâül-Hüsnâ, İmam GAZÂLÎ, s.248)
Hikmet kökünden türemiş olan el-Hakîm ismi, bütün emir ve işleri yerli yerine koymak, bir işi en uygun bir şekilde yapmak veya insanlara zararlı olan bir şeyi yasaklamak, herhangi bir yanlışı önlemek, taraf tutma arzusunu ve zulmü engellemek, bir işi bilerek muhkem, sağlam, eksiksiz ve kusursuz bir şekilde yapmak anlamlarına gelmektedir.
Ebû Mansûr el-Mâtûrîdî (ra) el-Hakîm ism-i şerifi hakkında der ki: “Allah bilmeden, gafletle veya isabetsiz bir şekilde hükmetmez; O, insanlarda görülebilen bu vasıflardan münezzeh ve berîdir.” (Tevilâtü’l-Kur’ân, Ebû Mansûr el-Mâtûrîdî, s.362, 374 - T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, c.21, s.181)
“Hikmet, ata vurulan demirden gem, fren anlamındadır. Sahibinin atı kontrol altına alıp dizginlemesi, maksadına uygun bir şekilde kullanmak için gem veya yular vurması demektir. Allah’ın Hakîm olması da insanları kontrol altına almak ve onları zararlı şeylerden sakındırmak içindir.”( Esmâ-i Hüsnâ, Ramazan SÖNMEZ, s.317)
Hakîm isminin ıstılâhi anlamı:
El-Hakîm; Her şeyin hakikatini bilen, hüküm ve hikmet sahibi.
El-Hakîm; Hükmünde uzman, tarafsız ve adaletli olandır.
El-Hakîm; Hükmünde ve yönetiminde yanılmayan, hata ve zulüm yapmayandır.
El-Hakîm; İnsanları zararlı şeylerden sakındırmak için, onların hayrına olacak hüküm koyandır.
El-Hakîm; Kullarının temiz fıtratlarını bozmamaları için, onları dizginleyendir.
El-Hakîm; Yöneten ve düzeltendir.
El-Hakîm; Her işi bilerek muhkem, sağlam ve eksiksiz bir şekilde yapandır.
El-Hakîm; Peygamber göndermek dâhil bütün fiillerinde uygun olanı yapan, hiçbir hatası olmayıp daima isabet edendir.
Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız
