Esma-ül Hüsna
Tövbe, kula nispet edildiği zaman, geçici olan günah hâlini terk edip günah öncesi duruma, düzgün hâle (salah hâline/fıtrata) dönmek olur. Tövbe, Allah'a nispet edildiği zaman ise, geçici olan gazap (kızgınlık) hâlinden asıl olan rahmet ve af hâline dönmek demektir. Terim olarak Et-Tevvâb; Tövbe eden kullarının tövbelerini sürekli kabul eden, kendisine dönen kullarına af ve bağış kapılarını açandır, kullarının isyandan kulluğa dönmesini bekleyendir, cezalandırmaktan vazgeçen, affa dönendir.
Rabbimizin rahmet ve mağfiretinden hiçbir zaman ümidimizi kesmemeliyiz. Allah her türlü günahı bağışlayan ve kullarının yönelişlerini kabul edendir. Rasûlullâh (sav) buyuruyor ki: "Her insan hata eder. Hata edenlerin en hayırlısı da (günahlarından dolayı) tövbe edendir." (Tirmizî, "Kıyâmet," 50 (2501) / İbn Mâce, "Zühd," 30 (4251)
ET-TEVVÂB: "Sözlükte "geri dönmek, rucû etmek" anlamındaki tevb(tövbe, metâb) kökünden türeyen tevvâb "dönüş yapan, bu eylemi nicelik ve nitelik açısından çokça gerçekleştiren" manasına gelir."( El-Müfredât, Râgıb el-İsfahânî, "tvb" md. / Lisânü'l-Arab, İbnManzûr, "tvb" md.)
"Tövbe etmek, pişman olmak, dönmek, tövbeyi kabul etmek ve günahı silmek anlamındaki "t-v-b" kökünden türeyen "tevvâb", "tâib" isminin mübalağalı şekli olup sözlükte çok tövbe eden, tövbeleri çok kabul eden demektir."( Ayet ve Hadislerin Işığında Allah'ın İsim ve Sıfatları Esma-i Hüsna, Doç. Dr. İsmail KARAGÖZ,s.332)
Tevvâb: "Kulunu güçlükten kolaylığa, mâsiyetten tâate, haramdan mübaha ve gazaptan rızaya çeviren" (T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, c.41, s.48) demektir.
"Tövbe" kelimesinin asıl anlamı dönmektir. İnsanlar, tövbe ile günahı bırakıp Allah'a dönerler. Allah tövbeyi kabul ile cezalandırmaktan vazgeçip bağış ve affa döner.
"Kur'an'da insanlar hakkında "tâib" ve "tevvâb" Allah hakkında ise, sadece "tevvâb" kelimesi kullanılmıştır." (Ayet ve Hadislerin Işığında Allah'ın İsim ve Sıfatları Esma-i Hüsna, Doç. Dr. İsmail KARAGÖZ,s.332-333)
"Tevvâb insan için kullanıldığında "çok tövbe eden", Allah'a nisbet edildiğinde "tövbeleri çok kabul eden" demektir."( El-Müfredât, Râgıb el-İsfahânî, "tvb" md. / Lisânü'l-Arab, İbnManzûr, "tvb" md)
Tövbe, kula nispet edildiği zaman, geçici olan günah hâlini terk edip günah öncesi duruma, düzgün hâle (salah hâline/fıtrata) dönmek olur.
Tövbe, Allah'a nispet edildiği zaman ise, geçici olan gazap (kızgınlık) hâlinden asıl olan rahmet ve af hâline dönmek demektir.
Terim olarak Et-Tevvâb; Tövbe eden kullarının tövbelerini sürekli kabul eden,
Et-Tevvâb; Kendisine dönen kullarına af ve bağış kapılarını açandır,
Et-Tevvâb; Kullarının isyandan kulluğa dönmesini bekleyendir,
Et-Tevvâb; Cezalandırmaktan vazgeçen, affa dönendir.
Ebu'l-Kâsım ez-Zeccâcî (ra)'e göre Tevvâb: "Çok sayıdaki insanın tekrarlanan sayısız günahını dilediği kimseler için günahlarından dönmeleri şartıyla her zaman bağışlayan" (İşti?â?uEsmâillâh, Ebu'l-Kâsım ez-Zeccâcî, s.62-65) demektir.
Ebû Abdullah el-Halîmî (ra)'e göre: "Tevvâb olan Allah (cc)'ü, kötü yoldan dönen kuluna lütuf ve merhametiyle iltifat eder, onun önceki günahlarını affederken iyi amellerini boşa çıkarmaz ve itaatkâr kullarına vaad ettiği lütuflardan onları mahrum etmez." (El-Minhâc, Ebû Abdullah el-Halîmî, c.1, s.206)
El-Hattâbî (ra) ise şöyle söyler: "Tevvâb, kullarının tövbelerini kabul edendir. Tövbeler tekrarlandıkça Allah'ın kabulü de yinelenir. Allah, kulu tövbeye muvaffak eder, kul tövbe edince de tövbesini kabul eder." (El-Esmâve's-Sıfat, Beyhakî, s.78) Şu ayet-i kerime bu anlama işaret etmektedir: "Sonra tövbe etsinler diye onların tövbesini kabul etti." (Tövbe, 9/118)
İmam Gazâlî (ra) de şöyle der: "Tevvâb, kullarına tövbe yollarını ve nedenlerini kolaylaştırandır. Allah, kullarının tövbe etmelerini kolaylaştırmak için onlara birçok ayetlerini peş peşe gösterir, onları çeşitli musibet ve belâlarla korkutur ve kendilerine birçok uyarılar gönderir. Kullar, işledikleri günahların çirkinliklerini ve kötü sonuçlarını görünce, Allah'ın korkutmalarından korkuya kapılıp uyarılarını dikkate alır ve işledikleri günahları terk edip Allah'a itaate dönerler
Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız
