İhsan; emanetin emniyete alınmasıdır. İyiliklerin ve güzelliklerin makamıdır. İhsan; Allah'ın gördüğünü bilerek her işi en iyi ve en güzel şekilde yerine getirmek ve her şeyin hakkını vererek yapmaktır. İhsan bilinci kaybolduğunda insandaki şuur, ibadetteki huşu da kaybolur. Dolaysıyla ihsan; mümin insanın kalite kontrol ölçüsüdür. İhsan makamını hedefe koyan; kendisini insanlara değil, Allah'a beğendirmeye çalışır. İhsan, Allah kulluk çerçevesidir.

İhsan, karşılıksız iyilik yapmak, güzel davranışlar ortaya koymak gibi anlamlara da gelmektedir. Kişinin kendisi için sevip istediği şeyi Müslüman kardeşi için istemesi de ihsandır. Bu doğrultuda; insanlara iyilik ve ikramda bulunmak, dertlere derman, gönüllere şifa, yolunu kaybedenlere kılavuz olmak; kısaca insanlığın hayrına olacak her türlü güzel davranış ihsandır.

İslâm, bir iyilikler ve güzellikler dünyasıdır. İslâm, ihsanı emretmiş ve beşeriyet âlemine muhsinler armağan etmiş bir dindir. Sahâbe topluluğu; hayatlarını beğendirmeye çalışan muhlisler ve muhsinler topluluğudur. Bilindiği gibi, ihsan kelimesi h-s-n kökünden türemiş olan "ahsene" fiilinin mastarıdır. Muhsin kelimesi de bu fiilin "ism-i faili"dir. Kelimenin kökü "ha-sü-ne" sözlükte "uygun, güzel, hoş, istenilen durumda olmak, muvafık olmak, latif olmak" gibi anlamlara gelir. Bu kökten türemiş olan "ahsene" fiili de "doğru ve iyi yapmak, nasıl yapacağını bilmek, vâkıf olmak, hâkim olmak, profesyonelce yerine getirmek, salih amel işlemek, iyi davranmak" gibi anlamlara gelir. Yine bu kökün "ism-i tafdili" olan "ahsenü" kelimesi de "daha iyi, daha güzel, daha mükemmel" gibi anlamlara gelir. "Ahsenü" kelimesinin müennesi olan "Hüsna" kelimesi Kur'an'da Allah'ın isimlerini niteleyen ve "en güzel" anlamına gelen bir sıfat olarak kullanılmıştır. İhsan kavramı, Kur'an'da sözlük anlamına paralel olarak iyilik etmek ve iyi davranmak (Bkz.Yûsuf, 12/23,100; İsrâ, 17/23), iyi ve güzel fiil işlemek (Bkz.Nahl, 16/30; Yûnus, 10/26), bir ameli, bir fiili ve bir görevi en iyi bir şekilde ve hakkıyla yapmak (Bkz. Bakara, 2/112; Nisâ, 4/125) anlamlarında kullanılmıştır. İhsan; dindarlıkta kalitedir. Allah'a kulluk olan her görevi en iyi bir şekilde, önemseyerek, hakkıyla ve layığı veçhile yapmaktır. İslâm hareket, ihsan şuurunu kuşanmışlardan meydana gelmiştir. İslâm'a hizmet, ihsan şuuruna ermişlerle yapılır. İhsan şuuruna ermeyenlerden İslâmi hizmet beklenmez.

İhsan; emanetin emniyete alınmasıdır. İyiliklerin ve güzelliklerin makamıdır. İhsan; Allah'ın gördüğünü bilerek her işi en iyi ve en güzel şekilde yerine getirmek ve her şeyin hakkını vererek yapmaktır. İhsan bilinci kaybolduğunda insandaki şuur, ibadetteki huşu da kaybolur. Dolaysıyla ihsan; mümin insanın kalite kontrol ölçüsüdür. İhsan makamını hedefe koyan; kendisini insanlara değil, Allah'a beğendirmeye çalışır. İhsan, Allah kulluk çerçevesidir. İhsan çerçevesi aşıldı mı, Allah'a kulluk sona erer.

İhsan bir ruh halidir; Allah ile beraberlik şuurudur. İhsan, Allah'ın bakışını üzerimizde hissetmektir. İnsanlar birbirlerinin bakışlarını üzerlerinde hissedince kendilerine çeki düzen verirler, kınanmamak için ayıp bir davranışta bulunmazlar. Bunun gibi biz de Allah katında kınanmamak için O'nun bakışını üzerimizde hissedersek aynı sonuca varırız. İhsan şuurunu diğerlerinden ayıran alâmet; Allah'ın her şeyi gördüğünü bilmek değil, bize şu an baktığını/gördüğünü hissetmektir. Bir varlığın bakışını üzerimizde hissetmek, o varlığın var olduğunu hatırlamaktan daha etkili bir şuur halidir. Dolayısıyla ihsan, ulvi bir makamdır. Allah için denildiğinde sağa-sola bakmadan "ben varım" diyenlerin kavuşacakları bir makamdır. Allah yolunda çabasız ve gayretsiz kalanlara ihsan makamı nasip olmaz.

İhsan dinin üçte biridir. Din denildiğinde İslâm, iman ve ihsan akla gelir. Örnek ve önderimiz Hz. Peygamber (sav) bir gün ashabıyla oturmuş sohbet ederken üzerinde hiç yolculuk emaresi olmayan, bembeyaz giyimli, simsiyah saçlı, hiç kimsenin tanımadığı birisi çıkageldi. Peygamberimizin yanına oturdu, dizlerini dizlerine değdirdi, İslam nedir ve iman nedir diye sorular sormaya başladı